reformy PKP

Komentarz na temat 60-letnich serii wyników polskich kolei


Adam Fularz, Inst. Ekonomiczny, wydawca kwartalnika „Ekonomika Transportu”

Tabela 1. Liczba pracowników Grupy PKP

  • 1919 – 118 tys.
  • 1928 – 214 tys.
  • 1933 – 176 tys.
  • 1938 – 189 tys.
  • 1939 – 215 tys.
  • 1945 – 300 tys.
  • 1946 – 342 tys.
  • 1948 – 345 tys.
  • 1953 – 231 tys.
  • 1958 – 331 tys.
  • 1962 – 345 tys.
  • 1963 – 352 tys.
  • 1965 – 351 tys.
  • 1968 – 353 tys.
  • 1970 – 360 tys.
  • 1972 – 358 tys.
  • 1990 – 340 tys.
  • 1992 – 278 tys.
  • 1998 – 212 tys.
  • 2001 – 152 tys.
  • 2003 – 143 tys.
  • 2006 – 125 tys.
  • 2009 – 102 tys.
  • 2010 – 90 tys. żródło danych 

Tabela 2. Spadek przewozów towarowych na kolejach,  w tonach:
1955: 236422 tys. ton
1960: 286882 tys. ton
1965: 341251 tys. ton
1970: 382307 tys. ton
1975: 464248 tys. ton
1980: 482062 tys. ton
1985: 419378 tys. ton
1990: 281658 tys. ton
1995: 225348 tys. ton
2000: 187247 tys. ton
2001: 166856 tys. ton
2002: 159700 tys ton, dane UIC
2011: 249000 tys. ton, dane GUS 2012
Tabela 3. Spadek przewozów pasażerskich na kolejach,  w tysiącach podróżnych:
1955: 940 316
1960: 816 581
1965: 971 538
1970: 1056 479
1974: 1110 939
1980: 1100 508
1985: 1005 107
1990: 789 922
1995: 465 901
2000: 291 900 (dane UIC)
2001: 266 300 (dane UIC)
2002: 244 100 (dane UIC)
2003: 185 000 (prognoza)
inne dane (GUS, 2012)
2000: 361 000
2005: 258 000
2011: 264 000

Tabela 4. Spadek przewozów towarowych na kolejach,  w miliardach pasażerokilometrów:
1960: 30,9
1965: 34,3
1970: 36,8
1974: 41,7
1980: 46,3
1985: 51,9
1990: 50,3
1995: 26,6
2000: 19,7 (dane UIC)
2001: 18,2 (dane UIC)
2002: 17,3 (dane UIC) 

Materiały źródłowe
(1) Railway Statistics, Synopsis 2001, Union Int. des Chemins de fer, Paris 2001
(2) Statistisches Jahrbuch 2002 fuer das Ausland, Statistisches Bundesamt, Berlin 2002
(3) Statistisches Jahrbuch 2002 fuer die BRD, Statistisches Bundesamt, Berlin 2002

(4) Rocznik Statystyczny GUS 2002, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2002
(5) Witryna GUS, „Transport- wyniki działalności w 2011 r.”, Warszawa, 2012

Wypowiedzi na temat powodu spadku przewozów
To jest tylko przewidywalnym efektem dotychczasowego braku zdecydowanej polityki ,efekt niemrawych i niedobrze zaplanowanych reform, niewłaściwie nadzorowanych poprzednie gabinety. Ze strony władz widać ogromną niemoc decyzyjną we wszystkich sprawach związanych z kolejami.
W reformie narodowego przewoźnika kolejowego i jego oddzieleniu od zarządzania infrastrukturą kolejową zaczęliśmy już 10 lat później za Czechami i Niemcami. W tych dwóch krajach już na początku 1994 roku przeprowadzono szereg reform mających na celu umożliwienie konkurencji na torach, wprowadzając odseparowanie infrastruktury od działalności przewozowej. Szczególnie w Czechach reformy poszły najdalej- infrastrukturę kolejową prawnie i organizacyjnie oddzielono od działalności przewozowej, tworząc dwa zupełnie odrębne przedsiębiorstwa, niemal zupełnie uniemożliwiając blokowanie konkurencji przez kolej państwową, do czego często dochodzi, jeśli ma ona wpływ na zarządzanie infrastrukturą.  
Dziś w tych krajach nastąpił renesans kolei, a w RFN pojawiło się na rynku bardzo wiele nowych przewoźników, którzy szczególnie mocno rozwinęli się na rynkach przewozów regionalnych. Niektóre landy niemieckie korzystają z usług nawet 9 przewoźników do obsługi połączeń regionalnych (np. Badenia- Wirtembergia), z reguły jest ich 3-4 w każdym landzie. Gdyby także w Polsce w każdym województwie działało po kilku przewoźników kolejowych, z pewnością  renesans kolei nastąpiłby również w Polsce.
Gdyby reformy kolei poszły w innym kierunku niż pozostawienie tego sektora w orbicie wpływów politycznych, wówczas możnaby się spodziewać, iż wzrost wydajności i racjonalizacja zatrudnienia spowodowałyby wzrost przewozów i poprawę jakości usług, co umożliwiłoby odzyskanie pozycji na rynku. Nawet jeśli wzorem Wielkiej Brytanii rozbijemy PKP Intercity oraz Przewozy Regionalne na 25 przewoźników i ich sprywatyzujemy, to nastąpi w mojej ocenie najwyżej kilkuprocentowy wzrost przewozów rocznie (w Wlk. Brytanii przewozy pasażerskie wzrosły o 28 % w okresie pięciu lat po reformach). Szybka poprawa nie jest tu możliwa.

By

Oferowane serwisy